کرددانش
اخبار دانشگاه های استان کردستان
« کلاش» پایافزاری راحت، خنک و مورد علاقه بیشتر مردمان کردزبان است که بیشترین تولید آن در شهرستان مریوان صورت میگیرد و به همین خاطر، کلاش مریوان ثبت جهانی شد که از قدمتی 700 ساله برخوردار است.
به گزارش کرددانش،نزدیک به پنج هزار سال پیش، مصریها چیزهایی شبیه کفش ساخته بودند که بیشتر به پوشینه پا معروف بودند تا کفش، از پوشینه پای مصریهای قدیم میشود طرز زندگی و طبقات اجتماعی در آن زمان را فهمید.
در تمدنهای ایران، یونان و رم پوشینههای دیگری وجود داشت که نشان دهنده طبقه اجتماعی افرد و میزان قدرت آنها بود که نام بسیاری از این پوشینهها هنوز هم استفاده میشود، مانند سندلیوم که الان به آن صندل میگویند.
با انتقال امپراتوری روم به بیزانس در قرن چهارم کم کم تفکرات مسیحی روی پوشش مردم و بخصوص کفشها تاثیر گذاشت زیرا مسیحیها اعتقاد داشتند کفش باید کاملاً پوشاننده پا باشد به همین دلیل کفشها در مغرب زمین ازحالت صندل به شکل روبسته درآمد.
در قرنهای دهم و دوازدهم میلادی، اروپاییها در جریان جنگهای صلیبی از علم و دانش مسلمانان حتی برای کفشهایشان استفاده کردند و این باعث شد تا در قرن چهاردهم، با پیشرفت صنایع، آرام آرام پارچه و چرم دباغی شده نازک وارد کفش سازی شود که بسیاری بر این باور هستند که قرن چهاردهم قرن آغاز مدگرایی است و مردم در این برهه زمانی بیشتر از پیش به ظاهر خود اهمیت میدادند.
در اواخر قرن چهاردهم و اوایل قرن پانزدهم میلادی جامعه خیلی طبقاتی شده بود و همه میخواستند به هم فخر بفروشند و بهترین راهی که به ذهن مردم میرسید پوشیدن لباسهای خاص بود و نماد بارز آن کفشهای پاشنه بلندی بود که روی آن را با حریر بافته بودند. هر چه پاشنه بلندتر بود، موقعیت آن فرد بالاتر میرفت مثل اینکه در آن زمان کسانی که از بالا به همه چیزهای اطراف نگاه میکردند، احساس قدرت زیادی میکردند.
استفاده از کفش در ایران نیز به زمان امپراتوری مادها بر میگردد و این مهم را میتوان از تصاویر کتیبههای باقی مانده آن زمان به خوبی درک کرد.
در مقاله لباس دوره مادها و هخامنشینان در«دایرهالمعارف ایرانیکا» چنین آمده است، "کفشهای شاهان هخامنشی در تخت جمشید قرمز رنگ بوده در حالیکه کماندارانی که در معماریهای خشتی لعابی شوش دیده میشود کفشهایی زرد رنگ به پا دارند و این نمایانگر طبقه اجتماعی افراد در آن زمان است."
استفاده نخ و کنف برای دوختن گیوه در کردستان نیز یکی از این مواد محلی در دوخت کفش بوده است.
نوعی کفش متداول در جنوب ایران وجود دارد که با برگ نخل دوخته میشود این کفش در مناطق گرمسیری جنوب برای مردم راحتتر از کفشهای چرمی است.
با ورود سفیرانی خارجی به ایران در زمان صفویان شکل و شمایل لباسها و کفشهای خارجی نیز میان ایرانیان رواج پیدا کرد و در زمان پهلوی شکل لباس ایرانیان به شکل لباس و کفش جهانی بدل شد.
اما بحثی که در این گزارش مهم دیده شده است، کفشهایی به نام کلاش هستند که تمدنشان به 600 تا 700 سال گذشته باز میگردد و در منطقه اورامانات کردستان بیشتر ساخته میشود که به دلیل منطقه حکومت مادها به گونهای میتوان کلاش را ادامهدهنده همان کفشهایی دانست که در زمان مادها استفاده میشده است.
مدیرعامل تعاونی کلاشبافی در شهرستان مریوان که به تازگی به عنوان «شهر کلاش دنیا» ثبت جهانی شد، گفت: بیشترین «کلاش» در شهرستان مریوان و معروفترین زیرههای آن در روستای «دَل» و باکیفیتترین بافت کلاش در روستای «ناو» تولید میشود.
مادح مکی افزود: در حال حاضر بیشترین بافندگان «کلاش» در مریوان هستند و با توجه به وجود مرز باشماق، صادرات این کالای تولیدی بیشتر به کردستان عراق صورت میگیرد.
وی تصریح کرد: در شهر مریوان نزدیک به 50 مغازه کلاشبافی فعالیت دارند که هر مغازه زمینه ایجاد اشتغالزایی برای 170 نفر را دارد.
مکی به چگونگی تولید کلاش اشاره کرد و ادامه داد: زیره کلاش در کارگاه توسط مردان تولید میشود زیرا برای ساخت زیره قدرت لازم است و بافت کلاش که احتیاج به ظریفکاری دارد توسط بانوان انجام میشود و این خود میتواند همبستگی بین زن و مرد را در بحث اقتصاد خانواده نشان دهد.
وی گفت: بافت کلاش نیز کار دو نفر است و در دو مرحله ساخته میشود که از دو قسمت لای کلاش و بافت بالایی تشکیل میشود.
مکی ادامه داد: در حال حاضر کلاش مریوان از نظر کیفیت و کمیت بهترین نوع کلاش در منطقه است.
وی افزود: طرحی کنونی کلاش تولیدی همان طرحی است که نزدیک به 600 سال پیش در منطقه تولید شده است و همان اصالت خود را حفظ کرده است.
مکی گفت: پایافزار کلاش بیشتر در فصول تابستان و بهار به دلیل خنکی و انعطافپذیری بیشتر استفاده میشود و تنها کفشی است که چپ و راست ندارد.
خانم درخشان نیز یکی از بافندههای مریوانی کلاش است که حدود یازده سال است کار بافندگی را انجام میدهد، او میگوید، کار بافت کلاش نه بسیار سخت است و نه بسیار آسان، بلکه ظریفکاریهای خاص خود را دارد.
وی افزود: در ماه به طور میانگین 10 تا 15 جفت کلاش را میتوانم ببافم اما متاسفانه از مزایای بیمهای برخوردار نیستیم بلکه خود بیمه را به صورت آزاد پرداخت میکنیم.
گفتنی است، در حال حاضر با تلاش حدود هزار کلاشباف مریوانی، ماهانه حدود 20 هزار جفت کلاش از مرز باشماق به کردستان عراق صادر میشود.
فارس
برچسب ها :
کلاشپاافزارکردستانکردنشینمریواننظرات کاربران :
دیدگاه های ارسالی شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.